Η τριάδα των διαταραχών(Wing & Gould, 1979. DSM-IV, 1994):
- κοινωνική αλληλεπίδραση
- επικοινωνία
- φαντασία
Βασικές αντιλήψεις για τον αυτισμό:
- Τα άτομα με αυτισμό έχουν έναν ιδιαίτερο τρόπο αντίληψης και κατανόησης των ανθρώπων και του περιβάλλοντος.
- Ο τρόπος σκέψης των ατόμων με αυτισμό δεν είναι κατώτερος αλλά διαφορετικός.
- Ο ρόλος του εκπαιδευτικού δεν είναι να αλλάξει το ίδιο το άτομο και τον τρόπο σκέψης του αλλά να το βοηθήσει να κατανοήσει και να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των άλλων
Τομείς μαθησιακών δραστηριοτήτων:
- Τομέας των κοινωνικών δεξιοτήτων
- Τομέας των δεξιοτήτων επικοινωνίας
- Τομέας της αυτοεξυπηρέτησης και της καθημερινής διαβίωσης
- Τομέας των προαπαιτούμενων δεξιοτήτων
- Τομέας του παιχνιδιού
Τομέας των κοινωνικών δεξιοτήτων:
- Δομημένες κοινωνικές ευκαιρίες.
- Περιστάσεις αλληλεπίδρασης (ενήλικα-μαθητή ή συνομήλικου-μαθητή)
Το δομημένο πλαίσιο κοινωνικών αλληλεπιδράσεων.
Η διδασκαλία κατά περίσταση (incidental teaching).
Προσαρμογή του φυσικού περιβάλλοντος (engineering the environment).
Τομέας των δεξιοτήτων επικοινωνίας:
- Βασικές λειτουργίες της επικοινωνίας
- Κοινωνική επικοινωνία
Δομημένες κοινωνικές ευκαιρίες.
Τεχνάσματα επικοινωνίας (communication temptations) - φυσικές δραστηριότητες που μπορούν να σχεδιαστούν για να διευκολύνουν την εμφάνιση επικοινωνιακών συμπεριφορών.
Οι στόχοι που επιλέγονται:
- Είναι ρεαλιστικοί και πραγματοποιήσιμοι
- Βασίζονται σε υπάρχουσες αυθόρμητες επικοινωνιακές δεξιότητες.
- Είναι λειτουργικοί για την καθημερινή ζωή του μαθητή
- Λαμβάνουν υπόψη με ακρίβεια τις δεξιότητες που έχει ήδη ο μαθητής στον τομέα της επικοινωνίας.Προσδιορίζουν τη μορφή επικοινωνίας που θα χρησιμοποιήσει ο μαθητής.
Τομέας της αυτοεξυπηρέτησης και της καθημερινής διαβίωσης:
• Ποτό
• Διατροφή
• Φαγητό
• Ένδυση
• Τουαλέτα
• Προσωπική υγιεινή
• Καθαριότητα και τακτοποίηση των χώρων που χρησιμοποιεί
Αρχές:
• Άμεση σύνδεση των γνώσεων με την καθημερινή πραγματικότητα και τις εμπειρίες των μαθητών.
• Δόμηση των δραστηριοτήτων ώστε ο μαθητής να γνωρίζει το χώρο και τις δραστηριότητες που πραγματοποιούνται σε αυτόν.
• Οπτικοποίηση του υλικού και των βημάτων για την εκτέλεση της δραστηριότητας
Τομέας των προαπαιτούμενων δεξιοτήτων :
• Βασικές προμαθηματικές έννοιες (ταύτιση-μονιμότητα αντικειμένου- ομαδοποίηση – ταξινόμηση – αντιστοίχηση - αναγνώριση χρωμάτων, σχημάτων και μεγεθών – σειροθέτηση - συγκρίσεις και εκτιμήσεις μεγεθών - χωροχρονικές έννοιες - αριθμητικές έννοιες)
• Οπτικοκινητικός συντονισμός
• Οπτικοχωρικός συντονισμός
• Ακολουθία οπτικών οδηγιών
• Χρήση εξατομικευμένου ημερήσιου προγράμματος
• Χρήση εξατομικευμένου συστήματος εργασίας
• Δεξιότητες μίμησης
Δόμηση του περιβάλλοντος:
• Δημιουργία μιας καθορισμένης ακολουθίας γεγονότων σε κάθε μάθημα, π.χ. προσέλευση στο μάθημα από μια συγκεκριμένη (πάντα ίδια) διαδρομή.
• Απομάκρυνση από το χώρο αντικειμένων που αποσπούν την προσοχή ή ενοχλούν το μαθητή.
• Χωρισμός του μαθήματος σε περιόδους με αρκετά διαλείμματα ώστε να διατηρείται η προσοχή του μαθητή.
• Ομαλή μετάβαση από τη μια δραστηριότητα σε μια άλλη.
• Ενημέρωση του μαθητή για το πρόγραμμα δραστηριοτήτων
• Χρήση οπτικών οδηγιών.
• Χρήση της φυσικής καθοδήγησης (για τους μαθητές που δέχονται τη σωματική επαφή) για την εκμάθηση νέων δεξιοτήτων.
